به گزارش خبرگزاری علت به نقل از فارس، محمدعلی زلفیگل وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در برنامه تیتر امشب شبکه خبر درباره وضعیت دانشگاهها در سال تحصیلی 1401ـ1400، اظهار کرد: تصمیمگیری در این خصوص با ستاد کروناست و ما هم موظفیم که از تصمیمات این ستاد تبعیت کنیم البته در بخش تحصیلات تکمیلی دانشگاهها، دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری که برای رسالهها و پایاننامههایشان، کارهای کارگاهی، آزمایشگاهی و میدانی داشتند و پروپوزال آنها تصویب شده بود، حضور داشتند و امکانات هم در اختیارشان بود که بتوانند کارهای مربوط به رسالهها و پایاننامههایشان را پیگیری کنند اما در خصوص بازگشایی و از سرگیری آموزشهای دانشگاهی به صورت حضوری، منتظر هستیم که ستاد ملی کرونا تصمیم خود را اعلام کند و ما بر اساس آن عمل کنیم.
وی درباره فراهم بودن زیرساختها برای آموزش مجازی، گفت: خوشبختانه طی این چند ترم که به صورت مجازی برنامههای درسی پیگیری شد، زیرساختها آماده شده و بسترهای نرمافزاری و سختافزاریاش توسعه پیدا کرده و خوشبختانه تجربه خوبی به دست آمده است که از این تجارب برای آینده و دوران پساکرونا میتوان به خوبی استفاده کرد.
زلفیگل درباره زمان تصمیمگیری قطعی برای حضوری یا مجازی بودن برنامه دانشگاهها، افزود: باید از وزارت بهداشت تشکر کنم که تقریبا اکثر اعضای هیأت علمی دانشگاهها و یاوران علمی که کارکنان ما هستند، واکسینه شدند و منتظر هستیم که وزارت بهداشت دستور واکسینه شدن دانشجویان را صادر کند و بعد از واکسینه شدن دانشجویان میتوان درباره ادامه روند آموزشی تصمیمگیری شد.
وی درباره ایجاد تحول در وزارت علوم، بیان کرد: در وزارت علوم، 4 دهه گذشته است و هر دهه، اتفاقات خوبی انجام شده است؛ دهه اول، دهه ترویج علم بوده است؛ دهه دوم با تأسیس دورههای دکتری از سال 1365، دهه تولید علم شکل گرفت؛ دهه سوم، استانداردسازی و استاندارد پذیری در زمینه پژوهش شکل گرفت و سیستم نمایهسازی تولیدات علمی مطرح شد در دهه چهارم این سؤال مطرح شد که تولیدات علمی قرار است چه نفعی برای جامعه داشته باشد و بحث ترویج علم و تولید ثروت از دانش شکل گرفته است.
وزیر علوم افزود: پارکهای علم و فناوری و مراکز رشد تأسیس شده است و خوشبختانه در حال توسعه است. معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری شکل گرفته است و خلاصه اینکه این سؤال مطرح شده است که چه کار کنیم تا نقش دانشگاهها در مدیریت جامعه پررنگتر و اثربخشی آن در راستای نیازهای جامعه پررنگتر باشد. برای اینکه به این هدف دست پیدا کنیم، راهی جز این نداریم که تحول ایجاد کنیم و نوع نگاهمان را به دانشآموزان و مؤسسات آموزش عالی تغییر دهیم.
وی اضافه کرد: باید سیستمهای مدیریتی، سنجشی و انگیزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و مؤسسات آموزش عالی را بهگونهای بازنگری کنیم که هم بتوانیم از آن پیشرفتها و افتخارات علمی، صیانت و حفظ کرده و ارتقا دهیم و هم اینکه، بخشی از پتانسیل آموزشی و پژوهشی مؤسسات آموزش عالی را به سمتی هدایت کنیم که نیازهای جامعه باشد و نتیجه آن باعث رونق و جهش تولید شود.
زلفیگل با بیان اینکه برای این کار برنامه داریم و سعی داریم که سیستم ایجاد کنیم، تصریح کرد: یکی از چالشها و مشکلاتی که در سیستم مدیریت بخشهای مختلف جامعه ما وجود داشته و طبیعی است که وزارت علوم، تحقیقات و فناوری هم با آن مواجه بوده، این است که بعضا موفقیتها جنبه فردی داشته و وابسته به فرد در مدیریت بوده است.
وی ادامه داد: در دوران مدیریتم، تلاشم این است که سیستم ایجاد کنم یعنی سیستمهایی ایجاد کنیم که خروجی آن سیستم و نظام سنجشی و انگیزشی بهگونهای باشد که هم پیشرفتهای علمی و گسترش مرزهای دانش را داشته باشیم و هم تحقیقات کاربردی در راستای نیازهای جامعه انجام شود و هم بهگونهای باشد که از دانش بتوانیم ثروت تولید کنیم؛ شرکتهای دانش پایه و دانشبنیان، هستههای فناوری و نوآوری باز را شکل دهیم که خروجی آن، دانشآموختگانی باشند که توان کارآفرینی را داشته باشند.
وزیر علوم در پاسخ به این پرسش که چرا رسالههای دکتری و کارشناسی ارشد، کاربردی نیست، گفت: تا کنون سیستم انگیزشی، سنجشی و مدیریتی ما بهگونهای بوده است که تحقیقات بنیادی را ترغیب و تشویق میکرده است و بروندادهای حاصل از تحقیقات بنیادی، مورد تقدیر قرار میگرفته و هدف بوده است؛ از این به بعد ضمن اینکه تحقیقات بنیادی را محترم میشماریم و کسانی که در این راستا گام بر میدارند را قدر میدانیم و بر صدر مینشانیم، تلاش خواهیم کرد که سیستم جدیدی را ایجاد کنیم که تحقیقات کاربردی را هم بتوانند پیگیری کنند و بخشی از پتانسیل پژوهشی دانشمندان و اندیشمندان و دانشجویان تحصیلات تکمیلیمان در این راستا هدایت شوند.
وی با بیان اینکه دسته تحقیقات شامل تحقیقات بنیادی، تحقیقات کاربردی و تحقیقات توسعهای داریم، گفت: تاکنون سیستمها برای تحقیقات بنیادی برنامهریزی شده بود و هست. برای تحقیقات کاربردی نمیگویم نبوده است ولی سیستم منسجمی نداشتیم.
زلفیگل اظهار کرد: سعی خواهم کرد که سیستم نظام پیشنهادات را جاری و ساری کنم البته به حمایتهای فرابخشی نیاز دارد. یک بخشی باید مجلس شورای اسلامی حمایت کند زیرا نیاز داریم که یک ردیف بودجهای داشته باشیم و نیاز داریم که پایگاه استنادی جهان اسلام که در شیراز هست را توسعه دهیم. نیاز هست که یک سری قوانین و مقررات خاصی طراحی، تدوین، تصویب، اجرا و نظارت شود که جزو برنامههایمان هست و شروع کردیم. طرح اولیه را هم تدوین کردیم.
وی در پاسخ به این پرسش که «نیاز سنجی چگونه اتفاق خواهد افتاد؟»، گفت: اولویتهای تحقیقات صنایع خصوصی و دولتی را از طریق شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری که مدیریت کلان تحقیقات کشور را دارد و رئیس آن، رئیسجمهور است، احصا میکنیم و به پایگاه استنادی جهان اسلام ارسال میکنیم تا ثبت و کدگذاری شود. ضمن اینکه فرمی طراحی میکنیم و از مردم با هر شغل، صنف و درجه علمی، میخواهیم که اگر نیازی را تشخیص دادند، داخل فرم تکمیل کنند و به پایگاه استنادی جهان اسلام یا جای دیگر که این وظیفه بر عهده آنها قرار داده شده است، ارسال کنند. بعد از یک داوری، اگر نیاز منطقی بود، ثبت، کدگذاری و نمایهگذاری میشود.
وی اضافه کرد: در داخل دانشگاهها، اساتیدی که علاقه دارند در راستای نیازهای نمایهدار، پروپوزال و طرح بنویسند و پیشنهادی داشته باشند، به تصویب گروه آموزشی مربوطه و دانشکده میرسد؛ در آن طرح پیشبینی میشود که چه تعداد دانشجوی فوقلیسانس و دکتری نیاز است تا طرح انجام شود. دانشگاهها آنها را جمعبندی کرده و از طریق سازمان سنجش، دانشجوی ارشد و دکتری با رساله کاربردی پذیرش میکنند. در اینجا عنوان پایاننامه و رساله در راستای نیازهای جامعه است و باید در این زمینه تحقیق کنند و نظام ارزشیابی آنها متفاوت خواهد بود.
انتهای پیام/