به گزارش خبرگزاری علت به نقل از فارس، کشاورزی یکی از پایه‌های اصلی اقتصاد سوریه پیش از بحران بوده است. طبق گزارش فائو، بخش کشاورزی سوریه در سال 2010، 18 درصد از تولید ناخالص ملی، 23 درصد از صادرات و نیز 17 درصد از اشتغال این کشور را به خود اختصاص داده بود. گندم ازجمله محصولات کشاورزی است که سوریه در دوره قبل از بحران در تولید آن خودکفا بود و سالانه 4 میلیون تن از آن تولید می‌کرد.
*خسارت 16 میلیارد دلاری بخش کشاورزی سوریه
بخش کشاورزی در طول بحران آسیب زیادی متحمل شده است. وزیر کشاورزی سوریه دراین‌باره اذعان می‌کند که بخش کشاورزی درنتیجه نابودی اراضی، تخریب شبکه‌های آبیاری و چاه‌ها و از بین رفتن بخش‌های تولید محصولات تحت تأثیر جنگ قرار گرفت. هم‌چنین این اقدامات منجر به کاهش مساحت اراضی زیر کشت و کاهش نسبی تولیدات کشاورزی شد. طبق اعلام این وزارتخانه، تخریب زمین‌های کشاورزی و تجهیزات مربوطه، بیش از 16 میلیارد دلار خسارت در پی داشته است.
از سوی دیگر، کاهش تولیدات کشاورزی منجر به تهدید امنیت غذایی در سوریه شده است؛ به‌طوری‌که برنامه جهانی غذای سازمان ملل متحد (World Food Programme) اعلام کرد حدود 60 درصد جمعیت فعلی سوریه در معرض تهدید غذایی هستند.
بحران ناشی از کمبود تجهیزات و محصولات کشاورزی سبب شده است که دولت سوریه، تقویت زیرساخت‌های کشاورزی را در اولویت برنامه‌های اقتصادی خود قرار دهد. در همین راستا، در قوانین سرمایه‌گذاری خود نیز معافیت‌‌های مختلفی ازجمله معافیت 100 درصدی مالیاتی و گمرکی به بخش کشاورزی اعطا کرده است.
*فرصت بزرگ ایران برای بازسازی بخش کشاورزی سوریه
این شرایط فرصت ویژه‌ای را برای سرمایه‌گذاری سایر کشورها به‌خصوص ایران فراهم کرده؛ چراکه دولت سوریه بارها اعلام کرده است که از سرمایه‌گذاری متحدان خود در دوره بازسازی استقبال می‌کند. ایران می‌تواند از طریق سرمایه‌گذاری در این بخش، ضمن همکاری با دولت سوریه جهت بازسازی و احیای صنعت کشاورزی، از سود حاصل از این سرمایه‌گذاری نیز برخوردار شود.
در همین راستا توافق‌هایی نیز بین دو کشور به امضاء رسیده است. در سال 95 توافق‌نامه همکاری بین دو کشور منعقد شده است که طبق آن سوریه تا 5 هزار هکتار از اراضی امن خود را به مدت 25 سال برای توسعه کشاورزی در اختیار ایران قرار دهد و تأمین آب این اراضی نیز بر عهده دولت سوریه خواهد بود. ازجمله مزایای این موافقت‌نامه‎‌‌، معافیت مالیاتی صادرات و واردات محصولات مرتبط با این مناطق است. در سال 2018 نیز ایران و سوریه توافق‌نامه‌ای را جهت صادرات تراکتور به سوریه امضا کردند. طبق این توافق‌نامه، صادرات تراکتورها تا مرتفع‌ شدن کامل تقاضا برای این محصول ادامه خواهد داشت. اجرای این توافق‌نامه می‌تواند علاوه بر رفع نیاز کشاورزان سوریه، بازار ماشین‌آلات کشاورزی ایران را نیز گسترش دهد. این در حالی است که به نظر می‌رسد این توافق‌نامه‌‌ها آن‌گونه که باید به مرحله اجرا درنیامده‌اند.
تعلل ایران در اجرای کامل این توافق‌نامه‌ها در حالی است که رقبای ایران به‌سرعت در حال پیشبرد اهداف خود در بخش کشاورزی سوریه هستند. به‌عنوان نمونه در سال 2016 شرکت سوفوکریم (Sofokrim) روسیه که در حوزه تولید تجهیزات کشاورزی فعال است موفق به انعقاد قراردادی جهت ساخت 4 کارخانه غلات در حمص و تلکلخ در غرب سوریه شد. این قرارداد ضمن تحکیم روابط تجاری 2 کشور سوریه و روسیه، فرصت بسیار خوبی را برای صادرات تجهیزات کشاورزی روسیه فراهم کرده است. هم‌چنین براساس اظهارات وزیر کشاورزی سوریه، این دو کشور در حال مذاکره جهت استفاده از ظرفیت روسیه در تعمیر، نگهداری و تولید مشترک ماشین‌آلات کشاورزی به‌ویژه تراکتور در سوریه هستند. از سوی دیگر، برخی کشورهای عربی حامی تروریست‌ها در دوره بحران، درصدد توسعه نفوذ خود در سوریه با استفاده از فرصت بازسازی این کشور و سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف آن به‌خصوص کشاورزی هستند که ضرورت حضور ایران در بازسازی سوریه به‌ویژه بخش کشاورزی را دوچندان می‌کند.
درواقع فعالیت ایران در بازسازی بخش کشاورزی که در راستای گسترش روابط تجاری ایران و سوریه بوده، نیازمند اقدام فوری و اجرای سریع توافق‌های حاصل‌شده است و غفلت طرف‌های ایرانی در این زمینه، موجب عقب ماندن ایران از سایر کشورها در بهره بردن از فرصت‌های اقتصادی در این بخش که یک بازار حداقل 16 میلیارد دلاری است، خواهد شد.
انتهای پیام/